Woensdagavond 1 februari 2023 was onze vierde Open Avond in Amstelveen. Dank aan alle aanwezigen!
Het onderwerp was ‘Wie is ik’ (… ter onderscheiding van ‘wie ben ik?’).
We vragen onszelf vaak af ‘Wie ben ik?’ of ‘Wat ben ik?’
Wat bedoelen we dan eigenlijk met ‘ik’?
Is dat ‘deze persoon’, ‘dit lichaam’? Is het ‘mijn denken’? Is het ‘mijn geest’?
We koppelen ‘ik’ vaak aan iets om onszelf mee te kunnen identificeren.
Ik ben timmerman. Ik ben een man, of vrouw. Ik ben vader, of moeder.
Of we koppelen ‘ik’ aan een gemoedstoestand: Ik ben boos… ik ben gelukkig…
Hiermee creëren we ons zelfbeeld: ‘dit ben ik!’ En zo willen wij ook graag gezien en gekend worden. We hebben hier meteen de kern van ‘ik’ te pakken: dat is het beeld dat we van onszelf hebben, ons zelfbeeld. Onze identiteit. Ons ego.
Dat ‘zo gezien willen worden’ geeft ons zekerheid. Maar… we bepalen zelf ons zelf-beeld en zetten daarmee eigenlijk een scherm (palen, bepalen) om ons heen. Je denkt dat je daarmee je kwetsbare ‘ik’ kunt afschermen. Is dat echt zo? Of is dit een schijnzekerheid?
In wezen ben je niet kwetsbaar. Het enige wat gekwetst kan worden is je zelf-beeld.
En dat heb je zelf opgetuigd met je vaste overtuigingen en principes.
Je zelf-beeld wordt voor een groot deel bepaald door je opvoeding, je familie, waar en wanneer je geboren bent, wat je gelezen hebt, wat je opleiding is en je werk.
Maar je bént niet dat zelf-beeld. Je bént niet je ego.
Wat ben je dan wél? Wat is dat ‘ik’?
Je kunt spreken van je Grote IK en je Kleine IK.
Je Grote IK is in rust, vrede, stilte, heeft overzicht, neemt waar, kijkt toe.
Je bent wakker. Je handelt liefdevol, doelmatig en efficiënt. Je doet wat nodig is.
Zonder oordeel.
Je Kleine IK eist iets op voor jezelf, het geeft aandacht en liefde om iets terug te krijgen, voor wat hoort wat. Hoe is mijn positie ten opzichte van de ander? Hoe ben ik in vergelijking met de ander? Doe ik dit wel goed..? Doe ik het fout..? Wat zullen m’n vrienden wel zeggen?
Je praat voortdúrend met jezelf. Eigenlijk ben je aan het dagdromen.
Daar zit vaak wél een oordeel in.
Wat heeft dit nou allemaal met meditatie te maken?
Door onze innerlijke conversaties trekken we a.h.w. een scherm op tussen ons en ‘de buitenwereld’. We kleuren alles van tevoren in, en we leven zodoende in een zelfgeschapen werkelijkheid. Iedereen kijkt op die manier door zijn eigen bril naar de wereld. We zien dus allemaal ons eigen stukje van de werkelijkheid. Dat kan afstand scheppen tussen jou en iedereen en alles om je heen. Dat is vaak de basis voor onvrede en onrust.
Meditatie begint met kijken naar je eigen gedachtestromen, je eigen oordelen en je eigen ingesleten gedachten-patronen.
Je krijgt zicht op je eigen gedoe en zo ga je er met enige afstand naar kijken. Het is alleen maar kijken. En dat dan zonder oordeel. Op dat moment kun je toegang krijgen tot stilte… en verbinding maken met alles en iedereen om je heen. Je voelt je opgenomen in iets ‘groters’. En je ziet en doet wat nodig is.
Alles begint met stilte. Alle bewegingen in de geest lossen ook weer op in de stilte.
Dat is de basis voor rust in je hoofd en ruimte in je hart.
Probeer overdag, in je dagelijkse doen, te zien wanneer je hoofd ‘op hol slaat’
of steeds weer met dezelfde zaken bezig is (oude gedachten-gewoonte-patronen,
die er op dit moment niet echt toe doen).
Het ‘kleine ik’…
Kijk er naar zonder oordeel. Kijk alleen maar toe… als naar een verschijnsel.
Ik ‘doe’ dat niet, het vindt plaats. Plak er niets aan vast.
Dat brengt rust in je hoofd en ruimte in je hart.
Gedicht: Precies goed
Soms wil je gewoon je hoofd op de aarde leggen,
je vuist naar de hemel heffen,
de tranen laten komen en zeggen:
het is zeker opdat ik zwart, wit, vrouw, man,
dik, dun, te groot, te klein,
te lief, onaardig,
omdat ik lelijk, eerlijk,
direct, poëtisch, welbespraakt,
te zichtbaar, onzichtbaar,
kwetsbaar,
arm, trots, en confronterend ben?
Daarom zeker!
En dat de aarde,
je dan met haar zachte handen
heel voorzichtig omhoog duwt,
je op de wang kust en fluistert:
het is omdat je zo ontzettend mens bent.
Niet teveel, niet te weinig, gewoon genoeg mens.
Net zo mens als andere mensen.
Precies goed.
Babs Gons